प्रसारमाध्यम प्रतिनिधी :
मुंबई : महाराष्ट्रातील एकूण 29 महापालिकांच्या निवडणुकांची घोषणा करण्यात आली आहे. 15 जानेवारी 2026 रोजी या सर्व महापालिकांसाठी मतदान होणार असून 16 जानेवारी 2026 रोजी निकाल जाहीर होणार आहेत. या निवडणुकांद्वारे एकूण 2 हजार 869 जागांसाठी नगरसेवक निवडले जाणार आहेत.
राज्यात सध्या 29 महापालिका असून जालना ही सर्वात नवीन महापालिका आहे.लोकसंख्येच्या आधारे महापालिकांचे अ, ब, क आणि ड अशा चार गटांत वर्गीकरण करण्यात आले आहे. एक कोटीहून अधिक लोकसंख्या असलेल्या महापालिकांचा समावेश ‘अ’ गटात केला जातो. तर ‘अ प्लस’ ग्रेडमध्ये केवळ मुंबई महानगरपालिका असून ती देशातील सर्वात श्रीमंत महापालिका म्हणून ओळखली जाते.
या निवडणुकांसाठी मुंबई, ठाणे, नवी मुंबई, उल्हासनगर, कल्याण-डोंबिवली, भिवंडी-निजामपूर, मिरा-भाईंदर, वसई-विरार, पनवेल, नाशिक, अहिल्यानगर, जळगाव, धुळे, मालेगाव, पुणे, पिंपरी-चिंचवड, सोलापूर, कोल्हापूर, इचलकरंजी, सांगली-मिरज-कुपवाडा, छत्रपती संभाजीनगर, नांदेड-वाघाळा, परभणी, जालना, लातूर, अमरावती, अकोला, नागपूर आणि चंद्रपूर या महापालिकांचा समावेश आहे.
महापालिका निवडणुकांच्या घोषणेमुळे राज्यातील राजकीय वातावरण तापण्याची शक्यता असून सर्वच प्रमुख पक्ष तयारीला लागले आहेत. स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या कारभारावर या निवडणुकांचा मोठा प्रभाव पडणार असल्याने या लढतीकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
Municipal Corporations Election Schedule : महापालिकेच्या निवडणुकीचे वेळापत्रक
- नामनिर्देशन पत्र स्वीकारणे – 23 डिसेंबर ते 30 डिसेंबर
- अर्जाची छाननी – 31 डिसेंबर
- उमेदवारी माघारीची मुदत – 2 जानेवारी
- चिन्ह वाटप आणि अंतिम उमेदवार यादी – 3 जानेवारी
- मतदान – 15 जानेवारी
- निकाल – 16 जानेवारी
राज्यातील 27 महापालिकांची मुदत संपली आहे. त्यासोबत जालना आणि इचलकरंजी या दोन नवीन महापालिकांच्या निवडणुका होणार आहेत. या महापालिका निवडणुकांसाठी 1 जुलै 2025 रोजीची मतदान यादी ग्राह्य धरण्यात येणार आहे. ही यादी केंद्रीय निवडणूक आयोगाकडून आली असल्याने त्यामध्ये नावे वगळण्याचे अधिकार राज्य आयोगाला नाहीत असं स्पष्ट करण्यात आलं आहे.
एकूण मतदार – 3.48 कोटी
एकूण मतदार केंद्र – 39,147
मुंबईसाठी मतदार केंद्र – 10,111
कंट्रोल यूनिट – 11,349
बॅलेट यूनिट – 22,000
Election Spending Limit : निवडणूक खर्चाची मर्यादा
महापालिका निवडणुकीसाठी खर्चाची मर्यादा निवडणूक आयोगाने आखून दिली आहे. त्यामध्ये मुंबईसह अ वर्ग महापालिकांसाठी एका उमेदवाराला 15 लाख रुपये खर्च करण्याची मुभा आहे.
अ वर्ग – 15 लाख
ब वर्ग – 13 लाख
क वर्ग – 11 लाख
ड वर्ग – 9 लाख
मुंबई महापालिकेमध्ये एक सदस्यीय वॉर्ड असल्यामुळे मतदारांना एकच मत द्यावं लागणार आहे. तर उर्वरित 28 महापालिकांसाठी एक ते पाच सदस्यीय वॉर्ड असल्याने त्यानुसार मतदान द्यावं लागणार आहे.
महापालिका निवडणुकीसाठी उमेदवारी अर्ज फक्त ऑफलाईन पद्धतीने करता येणार आहे. तसेच ज्या उमेदवारांकडे सध्या जात वैधता प्रमाणपत्र नाही त्यांना निवडणुकीपासून सहा महिन्यांच्या आत सादर करावं लागणार आहे.
मतदार जनजागृतीसाठी रील तयार करण्यात आले आहेत. जेष्ठ नागरिक आणि दिव्यांगांसाठी मतदार केंद्रावर आवश्यक त्या सुविधा असतील. मतदान केंद्रावर रँप आणि व्हील चेअर असतील.
राज्यातील 1,96, 605 कर्मचारी या निवडणुकीसाठी काम करतील. मतदानाच्या आधी 48 तास प्रचारावर बंदी असेल. तसेच त्या दरम्यान जाहिरातींवरही बंदी असेल. महापालिका निवडणूक नियमांनुसार ही बंदी असेल.
राज्यातील 29 महापालिकांसाठी एकूण 2,869 जागांसाठी मतदान होणार आहे. त्यामध्ये 1,442 महिला सदस्य, 759 इतर मागासवर्गीय सदस्य, 341 अनुसूचित जाती तर 77 सदस्य हे अनुसूचित जमातीचे सदस्य असतील.
Municipal Corporations Election List : कोणत्या महापालिकांमध्ये निवडणूक होणार?
| 1. बृहन्मुंबई – 227 | 11. कल्याण-डोंबिवली – 122 | 21. जळगाव – 75 |
| 2. भिवंडी-निजामपूर – 90 | 12. नवी मुंबई – 111 | 22. मालेगाव – 84 |
| 3. नागपूर – 151 | 13. अकोला – 80 | 23. कोल्हापूर – 92 |
| 4. पुणे – 162 | 14. अमरावती – 87 | 24. सांगली-मिरज-कुपवाड – 78 |
| 5. ठाणे – 131 | 15. लातूर – 70 | 25. सोलापूर – 113 |
| 6. अहमदनगर – 68 | 16. नांदेड-वाघाळा – 81 | 26. इचलकरंजी – 76 |
| 7. नाशिक – 122 | 17. मीरा-भाईंदर – 96 | 27. जालना – 65 |
| 8. पिंपरी-चिंचवड – 128 | 18. उल्हासनगर – 78 | 28. पनवेल – 78 |
| 9. औरंगाबाद – 113 | 19. चंद्रपूर – 66 | 29. परभणी – 65 |
| 10. वसई-विरार – 115 | 20. धुळे – 74 |
