कोल्हापूर : प्रसारमाध्यम न्यूज
शून्य कचरा (Zero Waste) या संकल्पनेचा अर्थ असा की कचरा निर्माणच न होणे किंवा अत्यंत कमी प्रमाणात होणे. ही एक अशी जीवनशैली किंवा व्यवस्थापन पद्धत आहे ज्यामध्ये आपण जास्तीत जास्त वस्तू पुन्हा वापरतो, पुनर्वापरासाठी पाठवतो, कंपोस्ट करतो आणि रिसायकल करतो – ज्यामुळे लँडफिलमध्ये किंवा जाळून टाकण्यासाठी पाठवावा लागणारा कचरा शून्याच्या जवळ येतो.
शून्य कचरा धोरणाचे 5 R:
Refuse (नकार द्या): प्लास्टिक पिशव्या, स्ट्रॉ, डिस्पोजेबल वस्तू, अनावश्यक जाहिराती – अशा गोष्टींना नकार द्या.
Reduce (कमी करा): गरजेपेक्षा जास्त वस्तू खरेदी करू नका. इलेक्ट्रॉनिक वस्तू, कपडे, अन्न वाया घालवू नका.
Reuse (पुन्हा वापरा): जुन्या बाटल्या, डबे, कपडे इत्यादी पुन्हा वापरा. रिफिल करा, डागडुजी करा, रिपेअर करा.
Recycle (पुनर्वापर करा): प्लास्टिक, कागद, काच, धातू हे वेगवेगळे करून रिसायकल करा. फेकण्याऐवजी योग्य केंद्रात जमा करा.
Rot (सडवा): ओला कचरा (भाजीपाल्याची साले, अन्न) कंपोस्ट करून खत तयार करा.
शून्य कचऱ्याचे फायदे: पर्यावरण रक्षण, सार्वजनिक आरोग्य सुधारणा, आर्थिक बचत (कमी वस्तू खरेदी केल्यामुळे), नैसर्गिक संसाधनांची बचत, हवामान बदलाचा प्रभाव कमी करणे
घरी शून्य कचरा कसा अमलात आणाल?
गोष्ट | उपाय |
---|---|
भाजी बाजारात खरेदी | कापडी पिशवी घेऊन जा |
पाण्याच्या बाटल्या | स्टील/काचेच्या बाटल्या वापरा |
अन्नाचा उरलासुरला भाग | कंपोस्ट करा |
जुने कपडे | दान करा किंवा क्लीनिंग रॅग म्हणून वापरा |
प्लास्टिक | शक्यतो टाळा; रिसायकल करा |