कोल्हापूर : प्रसारमाध्यम न्यूज
कोल्हापूर शहरातील वाहतूक व्यवस्थेची सध्या गंभीर समस्या निर्माण झाली असून, ती शहरातील मुख्य धार्मिक, व्यापारी आणि वाहतूक केंद्रांभोवती अधिक व्यापक आहे. महालक्ष्मी मंदिर परिसर हे शहरातील प्रमुख धार्मिक स्थळ असून येथे सतत मोठ्या प्रमाणात श्रद्धाळू आणि पर्यटक येतात, त्यामुळे परिसरातील रस्त्यांवर पार्किंगची गंभीर कमतरता आणि वाहतूक कोंडी निर्माण होते. याशिवाय मध्यवर्ती बस स्थानक, छत्रपती शिवाजी महाराज चौक, बिंदू चौक, तसेच कोल्हापूर रेल्वे स्टेशन आणि बस स्थानकाजवळील परिसर ही शहरातील महत्त्वाची व्यापारी आणि प्रवासी केंद्रे आहेत. या ठिकाणीही वाहनांची गर्दी खूप जास्त असल्यामुळे रस्त्यांवर वाहतूक कोंडी वाढते.
कोल्हापूरमध्ये सध्या सुमारे १३.६ लाख नोंदणीकृत दोनचाकी वाहने असून, चारचाकी वाहनांची संख्या १.०७ लाखांच्या आसपास आहे. शहरातील दैनंदिन प्रवासात अंदाजे ५ लाखांहून अधिक नागरिक सहभागी होतात. सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्था अद्याप पुरेशी विकसित न झाल्यामुळे लोक विशेषतः खासगी वाहनांवर अवलंबून आहेत, ज्यामुळे रस्त्यांवर वाहतूक अधिक वाढते.
पार्किंगची कमतरता विशेषतः महालक्ष्मी मंदिर परिसरात प्रचंड समस्या निर्माण करते. अनेक वाहनधारक अवैधपणे रस्त्यांवरच गाड्या उभ्या करतात, ज्यामुळे वाहतूक कोंडी आणि अपघातांची शक्यता वाढते. यासाठी कोल्हापूर महापालिका काही मल्टी-लेव्हल पार्किंग सुविधा सुरू करण्याच्या तयारीत असून सार्वजनिक वाहतूक सुधारणा, सायकल ट्रॅकसारख्या पर्यायी प्रवासाच्या मार्गांचीही उभारणी करत आहे.
कोल्हापूर शहरातील वाहतूक समस्यांमध्ये चालकांचे वर्तन देखील महत्त्वाचा घटक आहे. नवीन चालक अनेकदा ट्राफिक नियमांबाबत जागरूक नसल्यामुळे चुकीचे वर्तन करतात; ते गतीमर्यादा ओलांडणे, सिग्नल तोडणे, आणि लेन नियमांचे उल्लंघन करणे यांसारखे धोकादायक वर्तन करतात, ज्यामुळे अपघाताची शक्यता वाढते.
अनुभवी चालकांमध्येही कधी कधी नियमांपासून सुटसुटीत वर्तन आढळते, ज्यामुळे वाहतूक गडबड होते. याशिवाय, मद्यपान करून वाहन चालवणारे चालक हे मोठ्या प्रमाणात धोका निर्माण करतात. त्यांच्या नियंत्रण क्षमतेत घट येते आणि अपघात घडवण्याची शक्यता प्रचंड वाढते. पोलिस प्रशासन मद्यधुंद वाहनचालका विरोधात कडक कारवाई करत आहे, पण ही समस्या अद्यापही मोठ्या प्रमाणात आहे.
एकंदरीत पाहता, कोल्हापूरमधील वाहतूक ही वाढत्या वाहनांच्या संख्येमुळे आणि पुरेशी सार्वजनिक वाहतूक सुविधा नसल्यामुळे मोठे आव्हान आहे. महत्त्वाच्या धार्मिक, व्यापारी व वाहतूक केंद्रांभोवती ट्रॅफिक कोंडी, पार्किंगचा अभाव, आणि चालकांच्या असावधान वर्तनामुळे येणाऱ्या समस्या त्वरीत आणि व्यापक उपाययोजना करणे अत्यंत आवश्यक आहे. प्रभावी नियोजन, नव्या तंत्रज्ञानाचा वापर, आणि नागरिकांचा सहभाग यावर भर देऊनच कोल्हापूर शहरातील वाहतूक व्यवस्थेत सुधारणा साधता येईल आणि प्रवास अधिक सुरळीत होईल अशी आशा व्यक्त केली जाते.
कोल्हापूर शहरातील वाहतूक समस्यांवर उपाययोजना म्हणून शासन व संबंधित सरकारी यंत्रणांनी काही महत्त्वाचे पाऊले उचलली आहेत. कोल्हापूर महापालिका आणि ट्राफिक विभागाने शहरात ट्राफिक पोलिसांची संख्या वाढवली आहे तसेच महालक्ष्मी मंदिर परिसर आणि मुख्य व्यापारी भागांमध्ये वाहतूक नियंत्रणासाठी अतिरिक्त सिग्नल आणि मार्गदर्शक बोर्ड बसवले आहेत. शहरात मल्टी-लेव्हल पार्किंग सुविधा उभारण्याच्या प्रकल्पाला गती देण्यात आली आहे, ज्यामुळे पार्किंगची समस्या काही प्रमाणात कमी होण्याची अपेक्षा आहे. तसेच, सार्वजनिक वाहतूक सुधारण्यासाठी प्रवासी सुविधा वाढवण्याचा प्रयत्न सुरू आहे.
मद्यपानावरून वाहन चालवण्याविरोधात कठोर कारवाई सुरू असून, पोलिस प्रशासनाद्वारे ड्रायव्हिंग दरम्यान मद्यपान तपासणीसाठी नियमित चेकिंग शिबिरे आयोजित केली जात आहेत. तसेच, सार्वजनिक जागरूकता मोहिमा राबवून नागरिकांना सुरक्षित आणि नियमबद्ध वाहतूक चालवण्याचे महत्त्व पटवून देण्याचा प्रयत्न केला जात आहे.
तथापि, कोल्हापूरमधील वाढत्या वाहतुकीच्या दबावाला तोंड देण्यासाठी अजूनही अधिक व्यापक आणि दीर्घकालीन उपाययोजना करणे आवश्यक आहे. सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्थेचा विकास, आधुनिक ट्रॅफिक व्यवस्थापन प्रणालींचा वापर, वाहतुकीसाठी स्मार्ट सिग्नल आणि सेन्सर्स बसवणे, तसेच प्रवाशांना पर्यायी वाहतुकीचे पर्याय उपलब्ध करून देणे हे आजच्या काळाची गरज आहे. याशिवाय, ट्राफिक नियमांचे काटेकोर पालन करण्यासाठी लोकांमध्ये संस्कार निर्माण करणे आणि वाहनचालकांसाठी नियमित प्रशिक्षण व जागरूकता कार्यक्रमांचे आयोजन करणे गरजेचे आहे.
शहरातील वाहतूक सुरळीत करण्यासाठी नागरिकांचा सहभाग, प्रशासनाची कार्यक्षमता आणि तंत्रज्ञानाचा योग्य वापर यांचा समन्वय आवश्यक असून, यासाठी तातडीने पुढाकार घेणे हे कोल्हापूरसाठी आणि येथील रहिवाशांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
—————————————————————————————————
