कोल्हापूर : प्रसारमाध्यम न्यूज
लंडन, ब्रिटन व्यवस्थापनातील परिवर्तन (Change Management) या क्षेत्रात जागतिक स्तरावर मान्यता मिळवलेले ब्रिटनचे प्रख्यात लेखक आणि शैक्षणिक तज्ज्ञ प्रोफेसर जॉन हेस हे आजही आपल्या कार्याने आधुनिक व्यवस्थापन जगतावर प्रभाव टाकत आहेत.
मनोविज्ञानातील पार्श्वभूमी असलेल्या प्रो. हेस यांनी व्यवस्थापन शिक्षणात मानसशास्त्राचा प्रभावी वापर करून एक वेगळा दृष्टिकोन दिला. त्यांनी यूके मधील विद्यापीठातून पीएच.डी. प्राप्त केली असून, त्यांचा अभ्यास क्षेत्राचा केंद्रबिंदू म्हणजे संस्थांतील बदल आणि त्याचा मानवांवर होणारा परिणाम हा होता.
लीड्स युनिव्हर्सिटी बिझनेस स्कूल येथे त्यांनी दीर्घकाळ ‘प्रोफेसर ऑफ चेंज मॅनेजमेंट’ म्हणून अध्यापन, संशोधन व सल्लागार सेवा दिल्या. त्यांनी व्यवस्थापन अभ्यासक्रमातील विद्यार्थ्यांसह उद्योग जगतातील वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनाही प्रशिक्षण दिले.
त्यांचे “The Theory and Practice of Change Management” हे पुस्तक या क्षेत्रातील अत्यंत प्रतिष्ठित आणि अभ्यासपूर्ण मानले जाते. सध्या या पुस्तकाचा पाचवी आवृत्ती (२०२२) उपलब्ध असून, जगभरातील एमबीए आणि व्यवस्थापन अभ्यासक्रमात ते प्रमाण म्हणून वापरले जाते.
या पुस्तकात त्यांनी लिविनचे ३-स्तरीय मॉडेल, कोटरचे ८-स्तरीय मॉडेल, प्रतिक्रिया व्यवस्थापन, बदलाच्या एजंट्सची भूमिका, आणि भावनिक बुद्धिमत्ता असलेले नेतृत्व अशा संकल्पनांची चर्चा केली आहे.
ते आज निवृत्त असूनही, ब्रिटनमध्ये वास्तव्यास आहेत आणि अधूनमधून व्याख्याने, सल्लागार सेवा आणि चर्चासत्रांद्वारे आपला अभ्यास पुढे नेत आहेत.
मानवकेंद्रित दृष्टीकोन, चिंतनशील व्यवस्थापक घडवण्याचा आग्रह, आणि शैक्षणिक व औद्योगिक जगतातील दुवा हे त्यांच्या कार्याचे तीन महत्त्वाचे पैलू मानले जातात. प्रोफेसर जॉन हेस यांचा शैक्षणिक वारसा आजही व्यवस्थापनातील बदल प्रक्रियेच्या अभ्यासात अत्यंत महत्त्वपूर्ण ठरतो.
————————————————————————————————-
