कोल्हापूर : प्रसारमाध्यम न्यूज
पेरू हे एक पोषणमूल्यांनी समृद्ध असलेले फळ आहे. हे फळ स्वादिष्ट व आरोग्यदायी आहे. हे फळ मृदू प्रकारात मोडते. याची लागवड प्रामुख्याने उष्णकटिबंधीय व उपोष्णकटिबंधीय प्रदेशांमध्ये होते. पेरू या फळाचे मूळ स्थान मध्य अमेरिका, विशेषतः मेक्सिको व दक्षिण अमेरिका आहे. भारतामध्ये पेरू उत्पादनात उत्तर प्रदेश राज्य अग्रस्थानी आहे. महाराष्ट्रात सर्वाधिक पेरूचे उत्पादन सातारा जिल्ह्यात घेतले जाते. या जिल्ह्यात पेरूच्या उत्पादनासाठी अनुकूल हवामान आणि माती आहे. याचबरोबर पुणे जिल्ह्यातील हवेली तालुका, बीड, अहमदनगर जिल्ह्यात राहाता तालुका, औरंगाबाद या जिल्ह्यात पेरूचे उत्पादन घेतले जाते. भारत पेरू उत्पादनात अग्रेसर असून, पेरूचा निर्यात बाजार युएई, बांगलादेश, नेपाळ आणि युरोपमध्ये आहे.
पेरूचे प्रकार व चव :
लालसर गराचा पेरू – स्वादिष्ट व आंबट-गोड चव.
पांढऱ्या गराचा पेरू – गोडसर चव, व्यापारी दृष्टिकोनातून महत्त्वाचा.
ठाणे पेरू – महाराष्ट्रात प्रसिद्ध.
लखनऊ ४९ – उत्तर भारतात लोकप्रिय, व्यापारी लागवडीसाठी उत्तम.
आर्का मृदुला, श्रीकांती – संशोधित जात.
पोषणमूल्ये (प्रति १०० ग्रॅम):
पोषकतत्त्व | प्रमाण |
---|---|
ऊर्जा | ६८ कॅलरी |
कर्बोदके | १४.३ ग्रॅम |
प्रथिने | २.६ ग्रॅम |
स्निग्ध पदार्थ | ०.९ ग्रॅम |
फायबर्स | ५.४ ग्रॅम |
व्हिटॅमिन C | २२८ मि. ग्रॅम (खूप जास्त) |
पोटॅशियम | ४१७ मि. ग्रॅम |
फोलेट, लोह, मॅग्नेशियम | मध्यम प्रमाणात |
आरोग्यदायी गुणधर्म:
इम्युनिटी वाढवते – प्रचंड व्हिटॅमिन सी मुळे.
पचनक्रिया सुधारते – फायबर्स आणि एंजाइम्समुळे.
डायबिटीजवर नियंत्रण – रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवते.
हृदयासाठी फायदेशीर – कोलेस्टेरॉल कमी करण्यास मदत.
त्वचेसाठी उपयुक्त – अँटीऑक्सिडंट्समुळे त्वचा ताजीतवानी राहते.
दात व हिरड्यांना बळकट करते – पारंपरिक वैद्यकात वापरले जाते.
पेरू लागवड :
हंगाम: जुलै-ऑगस्ट (खरिप) किंवा फेब्रुवारी-मार्च (रब्बी)
माती: हलकी ते मध्यम चिकणमाती, पीएच ५.५–७.५
पाणी व्यवस्थापन: कमी पाण्यावरही फळते; ठिबक सिंचन उपयुक्त.
काढणी: लागवडीनंतर २-३ वर्षांनी फळधारणा सुरू होते. एक झाड वर्षाला ५०-१०० किलो फळ देऊ शकते.
रोग व कीड नियंत्रण: माशी, स्केल कीड, पानावरील डाग इ. साठी जैविक कीटकनाशकांचा वापर.
उपयोग
ताजे फळ म्हणून खाणे
रस, जॅम, जेली, स्क्वॅश तयार करणे
सुकवलेले पेरू फळ
पारंपरिक आयुर्वेदिक औषधांमध्ये वापर
—————————————————————–