कोल्हापूर : प्रसारमाध्यम डेस्क
आज ५ जून जागतिक पर्यावरण दिन. या निमित्त लोकांमध्ये पर्यावरणाचे महत्त्व पटवून देणे, पर्यावरण संरक्षणाची गरज अधोरेखित करणे, तसेच पर्यावरणीय समस्यांकडे जगाचे लक्ष वेधणे अशी लोकजागृती पर्यावरणप्रेमी संस्था करतात. स्टॉकहोम (स्वीडन) येथे १९७२ साली संयुक्त राष्ट्रांच्या पर्यावरण परिषदेवेळी हा दिवस जाहीर करण्यात आला.पहिला जागतिक पर्यावरण दिन १९७३ मध्ये साजरा करण्यात आला. या वर्षीची २०२५ जागतिक पर्यावरण दिनाची थीम आहे: “प्लास्टिक प्रदूषण संपवा”
पर्यावरण दिनाचा उद्देश :
- पर्यावरण संरक्षणाचे महत्त्व जनतेपर्यंत पोहोचवणे.
- नैसर्गिक संसाधनांचा योग्य वापर करण्यासाठी जनजागृती करणे.
- प्रदूषण, हवामान बदल, वनोत्पादन, जैवविविधता इ. समस्यांबद्दल लोकांना माहिती देणे.
- नागरिकांना पर्यावरण रक्षणासाठी कृतीशील बनवणे.
या वर्षीच्या जागतिक पर्यावरण दिनाची थीम आहे: “प्लास्टिक प्रदूषण संपवा” ही मोहीम संयुक्त राष्ट्र पर्यावरण कार्यक्रम (UNEP) द्वारे आयोजित केली जाते आणि यंदा दक्षिण कोरिया (Republic of Korea) या देशाने यजमानपद भूषवले आहे.
या थीमचा उद्देश जगभरातील प्लास्टिक प्रदूषणाच्या समस्येवर लक्ष केंद्रित करणे आणि त्यावर उपाययोजना करणे हा आहे. प्लास्टिकचा अतिरेक पृथ्वीच्या प्रत्येक कोपऱ्यात पोहोचला आहे – समुद्र, माती, अन्न आणि आपल्या शरीरातही सूक्ष्म प्लास्टिकच्या स्वरूपात आढळतो.
या मोहिमेच्या माध्यमातून खालील उपाययोजना सुचवण्यात आल्या आहेत:
-
प्लास्टिकचा वापर कमी करणे आणि पुनर्वापरास प्रोत्साहन देणे
-
एकदाच वापरल्या जाणाऱ्या प्लास्टिक वस्तूंचा वापर टाळणे
-
पुनर्वापर आणि पुनर्निर्मितीला प्रोत्साहन देणे
-
प्लास्टिकच्या वापरावरील धोरणात्मक बदलांसाठी सरकार, उद्योग आणि नागरिक यांच्यात सहकार्य वाढवणे
भारतासारख्या देशांमध्ये, जिथे प्लास्टिक कचऱ्याचे प्रमाण दरवर्षी ९.३ ते ९.५ दशलक्ष टनांपर्यंत पोहोचते, अशा उपाययोजनांची अंमलबजावणी अत्यंत आवश्यक आहे.
ही थीम केवळ पर्यावरणाच्या रक्षणासाठीच नव्हे, तर आपल्या आरोग्याच्या दृष्टीनेही महत्त्वाची आहे. प्लास्टिक प्रदूषणामुळे माती, पाणी आणि अन्न दूषित होते, ज्याचा परिणाम आपल्या आरोग्यावर होतो.
या वर्षीच्या पर्यावरण दिनाच्या निमित्ताने, आपण सर्वांनी प्लास्टिकचा वापर कमी करण्याचा आणि पर्यावरणपूरक पर्याय स्वीकारण्याचा संकल्प करूया.
भारतात पर्यावरण दिनाचे महत्त्व :
-
भारत हा जैवविविधतेने समृद्ध देश आहे, त्यामुळे पर्यावरणीय समस्या व त्याचे उपाय याविषयी जनजागृती फार महत्त्वाची आहे.
-
आपण काय करू शकतो?
-
प्लास्टिकचा वापर कमी करू शकतो
-
झाडे लावू शकतो.
-
पाण्याचा अपव्यय टाळू शकतो
-
स्वच्छता ठेवा शकतो.
-
सौर ऊर्जा, पुनर्वापर योग्य पद्धती वापर करू शकतो.
