प्रसारमाध्यम डेस्क :
आज पासून श्री दत्तात्रय भगवानांच्या नवरात्रोत्सवास आरंभ होत आहे. दत्त जयंती निमित्य ही दत्तात्रायांची शब्दसेवा आपल्या वाचकांसाठी प्रस्तुत करत आहे. आजच्या भागात आपण ” दिगंबरा दिगंबरा श्रीपादवल्लभ दिगंबरा ” या श्री दत्तात्रेयांच्या महामंत्राचा गर्भितार्थ…व गुरुमंत्र जपाचा महिमा काय असतो ते पाहू.
दिगंबरा दिगंबरा श्रीपादवल्लभ दिगंबरा’ हा प्रासादिक अष्टादश अक्षरी मंत्र परमहंस परिव्राजकाचार्य श्रीमद् वासुदेवानंद सरस्वती (टेंबे) स्वामी महाराजांच्या अंतःकरणात श्री दत्त कृपेने स्फुरला होता. हा मंत्र अत्यंत प्रभावी असून, यामुळे प्रापंचिक आणि पारमार्थिक लाभ होतो, असे मानले जाते.
या मंत्रा मध्ये पहिला दिगंबर शब्द म्हणजे खरा मी- त्याचे अनुसंधान. मी देह नाही. मी आहे आत्मा.तो आत्मा म्हणजे शुद्ध अहम्. तो साक्षी आहे. निर्विकार आहे. अनंदरूप आहे. पहिल्या दिगंबरा या शब्दाने त्या शुद्ध अहम् ला हाक मारली आहे.श्रीपादवल्लभ या तिसऱ्या शब्दाने श्रीपादवल्लभांना हाक मारली आहे. श्रीपादवल्लभ भगवंताचे सगुण साकार रूप आहेत. ते भगवंताचेच अवतार आहेत. त्यांना संबोधन केले आहे. चौथ्या दिगंबरा या शब्दाने प्रार्थना केली आहे.माझ्यातील सर्व विकार नाहीसे करा. मला लवकर आपल्या जवळ न्या. आपले स्वरुप मला प्राप्त होऊ दया. मी देह असे जे मला वाटते आहे तो माझा भ्रम आहे.तो भ्रम नाहीसा करा. अहं ब्रम्हास्मि हा अनुभव मला येऊ दया. आपल्या सारखी दिगंबर स्थिति मलाही दया. अशी प्रार्थना चौथ्या दिगंबरा शब्दात आहे.
गुरुमंत्र जपाचा महिमा….
निष्ठेने गुरुमंत्र जप करत राहणे ही साधनेची सर्वात दृढ व प्रभावी पायरी आहे. गुरुमंत्र हे केवळ उच्चारायचे शब्द नसतात; ते गुरूकडून प्राप्त झालेली एक दिव्य ऊर्जा असते, ज्यामध्ये साधकाचे भाव, श्रद्धा, समर्पण आणि जीवनमार्ग बदलून टाकणारे सामर्थ्य अंतर्भूत असते. सततच्या जपातून मन शुद्ध होत जाते, चित्त स्थिर होते आणि साधक हळूहळू बाह्य जगाच्या क्षणिक आकर्षणांपासून अलिप्त होत अंतर्मुख होऊ लागतो. गुरुमंत्राचे सामर्थ्य इतके अद्वितीय आहे की त्याच्या अखंड जपाने साधक स्वतःच्या अंतरात्म्याशी आणि परब्रह्माशी जोडला जातो.
देहाला जेव्हा शक्तीची अनुभूती मिळू लागते तेव्हा ती केवळ शारीरिक अनुभूती नसते; ती एक अलौकिक, दिव्य अवस्था असते, जिथे आत्मा परब्रह्मात विलीन होण्याची प्रचिती देतो. वास्तविक, आत्मा आणि परब्रह्म हे कधीच वेगळे नसतात—दोन्ही एकाच विश्वचैतन्याच्या विस्तीर्ण परिघात नांदत असतात. परंतु त्या एकत्वाची जाणीव साधकाला गुरुमंत्राच्या सातत्यपूर्ण साधनेतूनच प्राप्त होते. ही अनुभूती अत्यंत सूक्ष्म, परंतु साधकाच्या आयुष्याची दिशा बदलून टाकणारी असते.
परंतु सर्वसामान्य साधकाची इथेच चाचणी होते. मन अतिशय चंचल असल्याने श्रद्धा क्षणाक्षणाला डळमळीत होऊ शकते. बाह्य परिस्थिती, भावनिक ताण, मानसिक विवंचना—हे सर्व मनावर अधिराज्य गाजवू लागतात. ही विवंचना हा देखील एक प्रकारचा विकारच आहे, कारण नामाच्या आड येणारी कोणतीही गोष्ट साधकाला मार्गापासून दूर नेत असते. या विकारांपासून मन हटवणे हेच साधनेचे मोठे आव्हान आहे. पण हाच गुरूने दिलेला धडा असतो—खऱ्या श्रद्धेची आणि धैर्याची परीक्षा.
अशा वेळी एकच आधार आपल्याला वाचवतो—गुरुचरणी ठेवलेले अखंड, अढळ आणि निष्कपट समर्पण. मनातील सर्व गोंधळ, शंका, भीती, अशांती गुरुदेवांच्या चरणी अर्पण केली की मन हलके होते, साधना दृढ होते आणि पुन: श्रद्धेची नविन प्रकाशरेषा दिसू लागते. “गुरुमंत्र” हे तर गुरूच्या कृपेचे प्रत्यक्ष रूप आहे. त्यात इतके सामर्थ्य आहे की तो साधकाला प्रत्येक असाध्य परिस्थितीतून मार्ग दाखवतो.
अवधूत मूर्ती ही संपूर्ण विश्वातील सर्वोच्च शक्तीचे प्रतीक आहे. या शक्तीला नमन करत, विनवणी करत, आपल्यातील प्रत्येक विकार दूर करण्याची प्रार्थना केली की साधना अधिक पवित्र होते. साधकाच्या मनात जसे-जसे गुरुचरणावरील दृढ भाव वाढतो, तसे-तसे तो कर्मबंधनातून, मनोविकारांतून आणि सांसारिक क्लेशांतून मुक्त होऊ लागतो.
गुरुमंत्र जपात सातत्य ठेवले की—
• मनात शांती प्रस्थापित होते
• विवेक जागृत होतो
• चित्त स्थिर होते
• देहातील सूक्ष्म ऊर्जा मार्ग खुल्या होतात
• आध्यात्मिक प्रगतीचा वेग वाढतो
• अंतःकरणातील सर्व विकार वितळू लागतात
• आणि सर्वांत महत्त्वाचे म्हणजे आत्म्याला त्याच्या मूळ स्वरूपाची जाणीव होऊ लागते.
साधकाचा प्रवास ही केवळ एक आध्यात्मिक प्रक्रिया नसून, ती आत्मशुद्धीची, आत्मजागृतीची आणि अंतिम परब्रह्मप्राप्तीची महान वाटचाल आहे. यामध्ये गुरुमंत्र हा दीपस्तंभ आहे—जो मार्ग दाखवतो, अंधार दूर करतो आणि साधकाला अंतिम उद्दिष्टापर्यंत पोहोचवतो.
म्हणूनच, गुरुचरणी अढळ श्रद्धा ठेवा. निष्ठेने, प्रेमाने, शांतपणे, अखंडपणे नाम जपा. प्रत्येक दिवस, प्रत्येक श्वास, प्रत्येक क्षण गुरुमंत्राच्या स्मरणाने पवित्र करा. कारण गुरुमंत्र हीच प्रत्येक असाध्य स्थितीची चावी आणि प्रत्येक साधकाच्या जीवनातील सर्वात मोठी दिव्य संपत्ती आहे.
