कोल्हापूर : प्रसारमाध्यम डेस्क
सोशल मीडियासाठी आचारसंहिता मार्गदर्शक तत्त्वे आणि नियम आहेत, ज्यांचा वापर मीडिया आणि सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर संवाद साधताना आणि माहिती शेअर करताना केला जातो. या संहितेमुळे सदोष संवाद टाळता येतो आणि नकारात्मक परिणामांपासून बचाव करता येतो. पहलगाममध्ये पर्यटकांवर झालेल्या हल्ल्यानंतर पाकिस्तानकडून उल्लंघलेली धोकादायक कृती आणि भारतीय सैन्याची प्रतिक्रिया अशा गंभीर आंतरराष्ट्रीय परिस्थितीत जसे की, मीडिया व सोशल मीडियासाठी कंटेंट लिहिणाऱ्या लेखकांनी पाळावयाचे काही नियम अथवा काय करावे आणि करू नये याचा विचार करायला हवा.
काय करायला हवे –
- पोस्ट करण्यापूर्वी सत्यता तपासा : केवळ अधिकृत आणि विश्वसनीय स्त्रोतांमधील माहितीच शेअर करा ( उदा. संरक्षण मंत्रालय, परराष्ट्र मंत्रालय, PIB, ANI इ.).
- संवेदनशीलता जपा : पीडितांबाबत लिहिताना समजूतदार आणि सहानुभूतीपूर्ण भाषा वापरा. हिंसक किंवा धक्कादायक वर्णने टाळा.
- राष्ट्रीय सुरक्षेच्या प्रयत्नांना पाठिंबा द्या : जनतेचे मनोबल वाढवणारी आणि एकोपा राखणारी माहितीच शेअर करा. लष्करी हालचाली किंवा गुप्त माहिती अजिबात शेअर करू नका.
- जबाबदारीची भाषा वापरा : भडक भाषा टाळा. “युद्धजन्य वातावरण” असे न म्हणता “तणाव वाढल्याची माहिती” असे लिहा.
- प्लॅटफॉर्मच्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करा : सोशल मीडिया धोरणांनुसार माहिती देणे, चुकीच्या बातम्या टाळणे आवश्यक आहे.
- सत्य देशभक्तीला प्रोत्साहन द्या : अधिकृत नेतृत्वाचे संदेश, मदतकार्य, वा सैनिकांचे गौरव करणारे सत्य वृतांत शेअर करा.
- नागरिकांनी जबाबदारीने वागावे यासाठी आवाहन करा : लोकांना अफवा पसरवू नये, अनधिकृत पोस्ट फॉरवर्ड करू नयेत, आणि शांतता राखावी असे सांगा.
- स्वर मर्यादित ठेवा : भावना भडकावणाऱ्या अपील्स ऐवजी संतुलित व माहितीपूर्ण स्वरूपात पोस्ट करा.
काय करू नये –
- अफवा अथवा अप्रमाणित माहिती शेअर करू नका : लष्करी हालचाली, युद्धसदृश दावे, अशा गोष्टी तपासणी विना पोस्ट करू नका.
- संवेदनशील माहितीचा खुलासा करू नका : सैन्याची ठिकाणे, ऑपरेशन्स, वा गुप्त माहिती अजिबात शेअर करू नका.
- द्वेषमूलक वा भडकाऊ भाषा वापरू नका : हिंसक हॅशटॅग, राष्ट्रविरोधी भाषा किंवा कोणत्याही गटाला उद्देशून वादग्रस्त मजकूर लिहू नका.
- शोकांतिकेचा वापर प्रसिद्धीसाठी करू नका : क्लिकबेट, भावनिक शोषण, किंवा कमाईसाठी वापर टाळा.
- धार्मिक वा जातीय गटांना दोष देऊ नका : समाजात फूट पडेल असे लेखन वा शेअरिंग करू नका.
- चुकीची चित्रे वापरू नका : जुनी, असंबंधित किंवा कृत्रिमरित्या (AI) तयार केलेली दृश्ये वापरून दिशाभूल करू नका.
- थट्टा किंवा राजकारण नको : युद्ध वा संकटाच्या वेळी नेतृत्व, लष्कर, वा प्रशासनाची खिल्ली उडवू नका.
- कायदेशीर नियम दुर्लक्षित करू नका : IT Act, Official Secrets Act, बदनामीचे कायदे – हे सर्व लागू होऊ शकतात.
- ——————————————————————————–
