प्रसारमाध्यम डेस्क :
रस्त्यांवरील पांढऱ्या व पिवळ्या पट्ट्यांचा अर्थ : चालकांसाठी महत्त्वाची माहिती
वाहन चालवताना अनेक वेळा रस्त्यांवर पांढऱ्या व पिवळ्या रंगाचे विविध पट्टे दिसतात. हे पट्टे केवळ रंगरंगोटी नसून, वाहतूक शिस्त, सुरक्षितता आणि अपघात टाळण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे संकेत आहेत. मात्र, अनेक वाहनचालकांना या पट्ट्यांचा नेमका अर्थ माहीत नसल्याने नियमभंग व अपघात होण्याची शक्यता वाढते. त्यामुळे या रस्त्यावरील चिन्हांची माहिती असणे गरजेचे आहे.
पांढऱ्या रंगाचे पट्टे – लेन व पादचारी नियंत्रणासाठी
रस्त्यांवर दिसणारे पांढरे पट्टे प्रामुख्याने एकाच दिशेने जाणाऱ्या वाहनांच्या लेन वेगळ्या करण्यासाठी वापरले जातात. तुटक पांढरी रेघ असल्यास वाहनचालकांना गरजेनुसार लेन बदलण्याची किंवा ओव्हरटेक करण्याची परवानगी असते.
मात्र, सलग पांढरी रेघ ओलांडणे नियमबाह्य असून वाहन त्या लेनमध्येच ठेवणे अपेक्षित असते.
काही ठिकाणी दुहेरी सलग पांढऱ्या रेषा असतात, ज्या पुलांवर, तीव्र वळणांवर किंवा अरुंद रस्त्यांवर दिसतात. अशा ठिकाणी लेन बदलणे पूर्णपणे निषिद्ध असते.
याशिवाय, झेब्रा क्रॉसिंग स्वरूपात असलेले पांढरे पट्टे हे पादचाऱ्यांसाठी सुरक्षित रस्ता ओलांडण्याची जागा दर्शवतात. या ठिकाणी वाहनचालकांनी थांबणे बंधनकारक असते.
तसेच, सिग्नलजवळ असलेली जाड पांढरी स्टॉप लाईन ही लाल सिग्नल असताना वाहन थांबवण्याची निश्चित जागा दर्शवते.
पिवळ्या रंगाचे पट्टे – सुरक्षित अंतर व नियंत्रणासाठी
रस्त्यांवरील पिवळे पट्टे बहुतेक वेळा विरुद्ध दिशेने जाणाऱ्या वाहनांमधील सीमा दाखवतात. सलग पिवळी रेघ असल्यास ओव्हरटेक करणे टाळावे किंवा पूर्णतः निषिद्ध असते.
विशेषतः दुहेरी सलग पिवळ्या रेषा असलेल्या ठिकाणी रेषा ओलांडणे हा वाहतूक नियमांचा गंभीर भंग मानला जातो.
काही रस्त्यांवर तुटक पिवळी रेघ असते, ज्याठिकाणी परिस्थिती सुरक्षित असल्यास ओव्हरटेक करता येतो.
शहरातील चौकात दिसणारा पिवळा बॉक्स जंक्शन हा वाहतूक कोंडी टाळण्यासाठी वापरला जातो. या बॉक्समध्ये वाहन थांबवणे निषिद्ध असून पुढचा मार्ग मोकळा असल्याशिवाय पुढे जाणे टाळावे.
तसेच, रस्त्याच्या कडेला असलेली पिवळी रेघ ही नो-पार्किंग झोन दर्शवते. अशा ठिकाणी वाहन उभे केल्यास दंड किंवा टोईंगची कारवाई होऊ शकते.
वाहतूक शिस्तीसाठी नियमांचे पालन आवश्यक
तज्ज्ञांच्या मते, रस्त्यांवरील पांढऱ्या व पिवळ्या पट्ट्यांचे नियम पाळल्यास अपघातांचे प्रमाण लक्षणीयरीत्या कमी होऊ शकते. हे पट्टे वाहनचालकांना योग्य मार्गदर्शन करतात, पादचाऱ्यांची सुरक्षितता सुनिश्चित करतात आणि वाहतूक सुरळीत ठेवण्यास मदत करतात.
