The Indian Council of Medical Research (ICMR) has approved AdFalciVax, the first malaria vaccine developed in the country.
नवी दिल्ली : प्रसारमाध्यम वृत्तसेवा
भारताने मलेरियाविरुद्धच्या लढाईत एक मोठे यश मिळवले आहे. भारतीय आयुर्विज्ञान संशोधन परिषद ( ICMR ) ने देशात विकसित करण्यात आलेल्या पहिल्या मलेरियावरील लसी AdFalciVax ला मंजुरी दिली आहे. प्लास्मोडियम फाल्सीपेरम या मलेरियाचा सर्वाधिक घातक परजीवी रोखण्यासाठी ही लस विशेष तयार करण्यात आली असून तिच्या मदतीने भारताने २०३० पर्यंत मलेरिया पूर्णतः नष्ट करण्याचे लक्ष्य गाठण्याची तयारी सुरू केली आहे.
लसीची वैशिष्ट्ये
भुवनेश्वर येथील ICMR अंतर्गत आरएमआरसी (Regional Medical Research Centre) येथे विकसित करण्यात आलेली ही लस परजीवी रक्तात पोहोचण्याआधीच त्याला थांबवते. त्यामुळे व्यक्तीला मलेरिया होण्यापासून संरक्षण मिळते आणि रोगाचा प्रसारही रोखला जातो. तज्ज्ञांच्या मते ही लस भारताच्या विद्यमान टेस्ट, ट्रीट आणि ट्रॅक या रणनीतीला पूरक ठरेल.
याशिवाय ही लस मोठ्या प्रमाणावर स्वस्त दरात तयार करता येते आणि खोलीच्या तपमानावर नऊ महिन्यांपर्यंत टिकते. त्यामुळे दुर्गम आणि ग्रामीण भागात लसीचे वितरण करणे सोपे होईल.
उत्पादनासाठी परवाना
ICMR ने AdFalciVax तयार करण्याचा परवाना पाच भारतीय कंपन्यांना दिला आहे…
इंडियन इम्यूनोलॉजिकल्स लिमिटेड
टेकइन्वेंशन लाइफकेअर प्रायव्हेट लिमिटेड
पॅनेशिया बायोटेक लिमिटेड
बायोलॉजिकल ई लिमिटेड
जाइडस लाइफसाइंसेज
या कंपन्या लसीचे मोठ्या प्रमाणावर उत्पादन करून अंतिम चाचण्या पूर्ण झाल्यानंतर ती देशभर उपलब्ध करतील.
भारताचा मलेरिया निर्मूलनाचा रोडमॅप
भारताने २०२७ पर्यंत नवीन मलेरिया रुग्णांची संख्या शून्यावर आणणे आणि २०३० पर्यंत मलेरिया संपूर्णतः नष्ट करणे हे ध्येय निश्चित केले आहे. गेल्या काही वर्षांत मोठी प्रगती झाली आहे
२०१७ मध्ये सुमारे ६४ लाख रुग्ण होते, जे २०२३ मध्ये २० लाखांवर आले.
२०१७ मध्ये मलेरियामुळे ११,१०० मृत्यू झाले, जे २०२३ मध्ये घटून ३,५०० झाले.
२०२४ मध्ये भारताचे नाव जागतिक आरोग्य संघटनेच्या हाय बर्डन हाय इम्पॅक्ट यादीतून वगळण्यात आले.
तथापि काही भागांत अजूनही आव्हाने कायम आहेत. ओडिशा, छत्तीसगड, झारखंड आणि ईशान्य भारतातील भागात मलेरियाचे प्रमाण जास्त असून आरोग्य सुविधा मर्यादित असल्याने रोगाचा प्रादुर्भाव थांबवणे कठीण आहे. दिल्लीसह अनेक शहरांत पावसाळ्यानंतर रुग्णसंख्या वाढते; सप्टेंबरमध्ये केवळ दिल्लीतच २६४ रुग्णांची नोंद झाली, जी गेल्या चार वर्षांतील सर्वाधिक आहे.
लसीचे महत्त्व
आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, AdFalciVax ही भारतासाठी गेम-चेंजर ठरू शकते. प्लास्मोडियम फाल्सीपेरमवर परिणाम करणारी ही लस रोगाचा प्रसार थांबवून रुग्णांचे जीव वाचवेल. भारताची विद्यमान टेस्ट-ट्रीट-ट्रॅक रणनीती आणि या लसीचा संगम झाला, तर मलेरिया निर्मूलनाचा वेग अधिक वाढेल. लवकरच या लसीचे क्लिनिकल ट्रायल्स सुरू होणार असून डॉक्टरांना अपेक्षा आहे की भारत ठरवलेल्या वेळेआधीच मलेरियामुक्त होईल.
भारताच्या आरोग्य क्षेत्रासाठी आणि जागतिक स्तरावर रोग नियंत्रणासाठी ही लस ऐतिहासिक ठरणार आहे. स्वदेशी संशोधनावर आधारित आणि स्वस्त व सुलभ वितरणामुळे भारत मलेरियाविरुद्धच्या लढाईत नवा मानदंड प्रस्थापित करेल.
